2/8/13

«Persona» του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Ένα ατόφιο αριστούργημα, ένα από τα ανεξίτηλα διαμάντια της 7ης τέχνης. Μια ταινία που φτιάχτηκε για να επανακαθορίσει τον κινηματογράφο σαν τέχνη, προβάλλεται από σήμερα στους κινηματογράφους σε διανομή New Star.
Πρόκειται για την ταινία του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν «Persona» την οποία ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος έχει τοποθετήσει στις δέκα καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Είναι ένα φιλμ με νοημοσύνη, ένα ψυχολογικό παιχνίδι που στο τέλος αντιστρέφει τους ρόλους, μια αλληγορική σπουδή για την ουσία της τέχνης.
Υπόθεση: Η ηθοποιός Ελίζαμπεθ Βόγκλερ, παντρεμένη και με ένα μικρό γιο, καταρρέει κατά τη διάρκεια μιας παράστασης της «Ηλέκτρας». Στη συνέχεια καταφεύγει στη σιωπή και την απομόνωση από τον υπόλοιπο κόσμο. Η νοσοκόμα που την περιποιείται, η Άλμα, τη συνοδεύει στο παραθαλάσσιο σπίτι της γιατρού της, για να βελτιωθούν οι συνθήκες ανάρρωσής της.

Η Άλμα προσπαθεί συνεχώς να διαλευκάνει ποιος είναι ο λόγος που η Ελίζαμπεθ έχει επιλέξει τη σιωπή (η οποία μετατρέπεται σιγά σιγά σε κατατονία), μιας και πιστεύει ότι διαθέτει ένα είδος «εσωτερικής δύναμης» που την έχει ωθήσει σε τούτη της την επιλογή.
Παρότι εντελώς αντίθετοι χαρακτήρες, μια περίεργη όσμωση θα δημιουργηθεί ανάμεσα στις δύο γυναίκες. Επειδή ο γιατρός που παρακολουθούσε την Ελίζαμπεθ έχει απαγορεύσει τις επισκέψεις, η Άλμα μιλάει συνεχώς στην Ελίζαμπεθ προσπαθώντας να της εκμαιεύσει λεπτομέρειες της ζωής της. Οι μέρες περνούν και η Άλμα προκειμένου να κάνει την Ελίζαμπεθ να αντιδράσει, της μιλάει διαρκώς, χωρίς ποτέ να λαμβάνει απάντηση και σύντομα θα αρχίσει να της εξομολογείται όλα της τα μυστικά της και τις πιο μύχιες σκέψεις της. Σ’ αυτό το διάστημα της συγκατοίκησης και της απομόνωσης, ανάμεσα στις δυο γυναίκες που μοιάζουν πολύ στην εξωτερική εμφάνιση, αναπτύσσεται μια παράξενη σχέση η οποία οδηγεί σταδιακά και με έναν παράξενο τρόπο, στην συγχώνευση των προσωπικοτήτων τους, της μίας μέσα στην άλλη...
Η «Persona» (στην Ελλάδα έχει παιχθεί και ως «Έρωτας χωρίς φραγμούς») κρίνεται ως άκρως μινιμαλιστική, πλην αριστουργηματική, ταινία, με την εμφάνιση μόνο πέντε ηθοποιών από τους οποίους η Μπίμπι Άντερσον και η Λιβ Ούλμαν είναι οι μόνες που εμφανίζονται για περισσότερο από ένα λεπτό μπροστά στην κάμερα. Ο χαρακτήρας της Ούλμαν λέει μόνο δεκατέσσερις λέξεις καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας, σε αντίθεση με την Άντερσον, η οποία μιλάει ακατάπαυστα.
Οι ερμηνείες των Άντερσον και Ούλμαν είναι αριστουργηματικές και τα γοητευτικά πρόσωπά τους κάνουν την οθόνη να ξεχειλίζει από ομορφιά.

(Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Αμαρυσία στις 25/7/2013 - Φωτογραφία από την εταιρεία διανομής New Star)