14/2/14

Οι ευθύνες των πολιτικών και οικονομικών θεσμών

Ένα εντυπωσιακό και συναρπαστικό βιβλίο, στο οποίο είχα αναφερθεί για πρώτη φορά στη σατιρική μου στήλη "Επεα Πτερόεντα" (με αφορμή μια φωτογραφία του δημάρχου Πατούλη δίπλα στον Πρωθυπουργό μας, που είχε το βιβλίο αυτό πάνω στο γραφείο του). Το βιβλίο αυτό, θεωρώ ότι απαντάει στο ερώτημα, που προβληματίζει εδώ και αιώνες τους ειδικούς: «Για ποιους λόγους μερικά έθνη είναι πλούσια και κάποια άλλα φτωχά, για ποιους λόγους η ευημερία και η ένδεια, η υγεία και οι ασθένειες, η σίτιση και οι σιτοδείες χωρίζουν τα έθνη;»
Ευθύνεται η κουλτούρα, το κλίμα, η γεωγραφία; Ή, μήπως, η άγνοια για το ποιες είναι οι σωστές πολιτικές; Η απάντηση που δίνεται είναι «όχι». Κανένας από αυτούς τους παράγοντες δεν είναι καθοριστικός ή μοιραίος. Διαφορετικά, πώς μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός ότι η Μποτσουάνα είναι μια από τις ταχύτατα αναπτυσσόμενες χώρες στον κόσμο, ενώ άλλα αφρικανικά έθνη, όπως η Ζιμπάμπουε, το Κονγκό και η Σιέρα Λεόνε, είναι βυθισμένα στη φτώχεια και τη βία;
Ο Ντάρον Ατζέμογλου και ο Τζέιμς Ρόμπινσον υποστηρίζουν ότι «οι πολιτικοί και οικονομικοί θεσμοί αποτελούν τη βάση για την οικονομική επιτυχία ή αποτυχία» και αυτός ήταν και ο λόγος που αναφερόμουν σ' αυτό στη σατιρική μου στήλη, επειδή αναρωτιόμουν τότε αν το έχει διαβάσει ο κ. Σαμαράς, ο πρώτος και κυριότερος θεσμός της χώρας μας.
Βασιζόμενοι σε δεκαπέντε χρόνια πρωτότυπων ερευνών, οι Ατζέμογλου και Ρόμπινσον παραθέτουν εντυπωσιακά ιστορικά τεκμήρια από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, τις πόλεις-κράτη των Μάγια, τη μεσαιωνική Βενετία, τη Σοβιετική Ένωση, τη Λατινική Αμερική, την Αγγλία, την Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αφρική, προκειμένου να θεμελιώσουν -ουσιαστικά- μια νέα θεωρία πολιτικής οικονομίας.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Α.Α.Λιβάνη