24/5/14

Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου

«Η μέρα ενός εκλογικού αντιπροσώπου», μια εξαιρετικά επίκαιρη νουβέλα, γράφτηκε από τον Ίταλο Καλβίνο το 1963 και θέμα της έχει γενικά τις εκλογές, τη νοθεία, τη γραφειοκρατία και την ψηφοθηρία.
Ο κεντρικός ήρωας, ο Αμερίγκο Ορμέα, που είναι μέλος κάποιου αριστερού κόμματος, ορίζεται αντιπρόσωπος σ’ ένα εκλογικό κέντρο, ένα εκκλησιαστικό ίδρυμα για ανίατους ασθενείς και άτομα με ειδικές ανάγκες το «Κοτολένγκο», για να εποπτεύσει την ομαλή διεξαγωγή της ψηφοφορίας. Το ίδρυμα αυτό όμως είναι προπύργιο των χριστιανοδημοκρατών. Η πλήρης εξάρτηση των τροφίμων του ιδρύματος από το προσωπικό και τη διεύθυνση, μετατρέπει αυτούς τους ανθρώπους σε εύκολα θύματα μιας αναίσχυντης πολιτικής εκμετάλλευσης, εμπλέκοντάς τους σε μια αντιπαράθεση, που ουσιαστικά ούτε τους ενδιαφέρει, αλλά ούτε και τους αφορά πραγματικά.
Βρισκόμενος στο άντρο των Χριστιανοδημοκρατών, περιστοιχισμένος από μοναχές, παπάδες, βασανισμένες υπάρξεις, παραλυτικούς τροφίμους, ανθρώπους που φέρουν το στίγμα της «δυσαρμονίας», ο κομμουνιστής Ορμέα βιώνει με σκληρό και κυνικό τρόπο την υφαρπαγή των ψήφων, αλλά και των συνειδήσεων αυτών των υπάρξεων, από ένα πολιτικό σύστημα καλά εδραιωμένο και ταυτισμένο με τη σύγχρονη εκδοχή της δημοκρατίας.
Παρότι έχουν περάσει πολλά χρόνια από το 1963, που γράφτηκε αυτή η νουβέλα, ανακαλύπτουμε ότι
ο τρόπος που πολιτεύονται τα κόμματα, αλλά ίσως και ο τρόπος με τον οποίο οι πολίτες συμμετέχουν στη δράση των κομμάτων, να μην απέχει πολύ από εκείνη την εποχή. Μέσα από τις περιγραφές του Καλβίνο, παρακολουθούμε τα συναισθήματα των ανθρώπων, τους φόβους τους και τον αιώνιο αγώνα των κομμάτων, για να κερδίσουν ψήφους με κάθε τρόπο.
Το περιστατικό με την εμφάνιση στο εκλογικό κέντρο ενός βουλευτή, που λειτουργεί ως ηγεμόνας μπροστά στους ασθενείς και το προσωπικό του ιδρύματος, είναι χαρακτηριστικό της πικρής, αλλά ταυτόχρονα και καυστικής ματιάς του Καλβίνο πάνω στο θέμα.
Χωρίς ιδιαίτερες πολιτικές αναλύσεις, φτάνοντας στο τέλος της νουβέλας, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται ότι η συνάφεια πολιτισμού, πολιτικής και κοινωνικής αλληλεπίδρασης μπορεί να υπάρξει παντού και ότι στις εκλογές, σε κάθε εκλογές, δεν φτάνει η συμμετοχή και η ψήφος, αλλά και η πίστη. Δεν αρκεί η ύπαρξη νομικών και πολιτικών θεσμών, που εκφράζουν τη βούληση μιας κοινωνίας, αλλά και  το εσωτερικό πάθος, που εκτός από την καρδιά του κάθε ψηφοφόρου, καίει και τις δομές της γραφειοκρατίας. Ενώ δε, οι εκλογές ολοκληρώνονται ή ούτως ή άλλως, οι θεσμοί και η δημοκρατία, δεν αποτελούν παρελθόν, αλλά είναι και το μέλλον της κοινωνίας. Οι άνθρωποι εκτός του αλληγορικού ιδρύματος της νουβέλας, οφείλουν να συνυπάρξουν με τους «διαφορετικούς» του ιδρύματος. (Εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ)