Το τελευταίο μυθιστόρημα του
μάστορα της γραφής Ουμπέρτο Έκο, με τίτλο «Φύλλο μηδέν» (εκδόσεις Ψυχογιός) εισάγει
τον αναγνώστη στο χώρο της εκκολαπτόμενης εφημερίδας και δη εκείνης που θέλει
να εξελιχθεί σε «κίτρινη».
Όταν ετοιμάζεται η έκδοση μιας
νέας εφημερίδας, οι συντελεστές της από τον εκδότη και το διευθυντή μέχρι τον
τελευταίο δημοσιογράφο (ακόμα και αυτόν που θα ασχολείται με τα διανυκτερεύοντα
φαρμακεία) συσκέπτονται για τους στόχους της, το ύφος της και το περιεχόμενό της,
γενικά. Έτσι ετοιμάζουν το «φύλλο μηδέν», αυτό δηλαδή το τεύχος, που θα εκδοθεί
πριν το «φύλλο Ένα». Ένα φανταστικό φύλλο, με φανταστική ύλη, που θα βασίζεται όμως
στην τρέχουσα επικαιρότητα ή στο παρελθόν, ώστε να διαμορφωθεί η ύλη του.
Επί του προκειμένου, έχουμε
ένα συνονθύλευμα δημοσιογράφων, που όπως προανέφερα δε νοιάζεται τόσο για την
πληροφορία, όσο για εκβιασμούς, λασπολογίες και φτηνές ιστορίες. Με αυτό το
φόντο και με μια ταυτόχρονη ιστορία
αγάπης ανάμεσα σε έναν αποτυχημένο αφανή συγγραφέα (που ορίζεται σύμβουλος
έκδοσης) και ένα ενοχλητικό κορίτσι. το οποίο για να βοηθήσει την οικογένειά
του, έχει παρατήσει το πανεπιστήμιο και ασχολείται με τα ροζ κουτσομπολιά, ο
συγγραφέας Ουμπέρτο Έκο έχει γράψει ένα τέλειο εγχειρίδιο κακής δημοσιογραφίας,
για το οποίο ο αναγνώστης αναρωτιέται αν πρόκειται για μυθοπλασία ή πιστή
αποτύπωση της πραγματικότητας.
Ο υποτιθέμενος αρχισυντάκτης της
εφημερίδας, προκειμένου να γεμίσει τις σελίδες του, επινοεί μια αναδρομική συνωμοσία
(που είναι και διαχρονική μόδα) και αναβιώνει πενήντα χρόνια Ιστορίας. Μια
σατανική πλεκτάνη, με επίκεντρο το πτώμα ενός ψευτο-Μουσολίνι σε αποσύνθεση.
Μια σκοτεινή ιστορία, στις σκιές της οποίας παραμονεύει η μυστική δεξιά
Επιχείρηση Gladio, η μασονική Στοά P2, η υποτιθέμενη δολοφονία του Πάπα Ιωάννη
Παύλου Ι, το πραξικόπημα του πρίγκιπα Τζούνιο Βαλέριο Μποργκέζε, η CIA και
είκοσι χρόνια σφαγής και συγκάλυψης.
Η αφήγηση αυτής της συνωμοσίας
από τον αρχισυντάκτη στον αφανή συγγραφέα, διατρέχει το μεγαλύτερο μέρος του
μυθιστορήματος, η υπόθεση του οποίου διαδραματίζεται το 1992 και δεν ξέρω εάν
γοητεύει τον Έλληνα αναγνώστη και ειδικά εκείνον που δεν γνωρίζει καλά την
ιταλική ιστορία. Γοητεύει όμως ο τρόπος της αφήγησης και το λεπτό χιούμορ,
καθώς και η ειρωνεία που διαθέτει σε μέγιστο βαθμό ο Έκο.
Για να είμαι ειλικρινής,
επειδή υπάρχει κάποιο μυστήριο, οι βάσεις του οποίου έχουν τεθεί έντεχνα από το
πρώτο κεφάλαιο, διάβασα πολύ γρήγορα το βιβλίο πηδώντας κάποιες σελίδες της ιταλικής
ιστορίας (το ειδικό ενδιαφέρον που σας έλεγα) προκειμένου να φτάσω στο τέλος.
Το οπισθόφυλλο του βιβλίου, αντικατοπτρίζει
με τον καλύτερο τρόπο το περιεχόμενό του: «Ένα πικρό και γκροτέσκο επεισόδιο
που λαμβάνει χώρα στην Ευρώπη κατά την περίοδο μετά τη λήξη του πολέμου και
φτάνει μέχρι το σήμερα – ένα επεισόδιο που θα κάνει τον αναγνώστη να αισθανθεί
τόσο χαμένος, όσο και οι δύο πρωταγωνιστές».
