27/11/16

Τα τρία στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς

Γραμμένο το 1965, το «Τα τρία στίγματα του Πάλμερ Έλντριτς» (εκδόθηκε το 2016 από τον Κέδρο), θεωρείται το πιο μεταφυσικό μυθιστόρημα του Φίλιπ Ντικ και ένα από τα σημαντικότερα έργα του, το οποίο εξερευνά την ιδέα της ύπαρξης του απόλυτου κακού, που κυβερνά το σύμπαν και καταστρέφει τα πάντα. 
Εκ των υστέρων, και μετά από πενήντα χρόνια, διαβάζοντάς το κάποιος θα μπορούσε ίσως να το έχει αποκαλέσει προφητικό, ή και αλληγορικό, αφού σ’ αυτό υπάρχει ένα πρόσωπο, ο Πάλμερ Έλντριτς ο οποίος σε μια αγορά κορεσμένη από ένα εθιστικό ναρκωτικό το Καν-Ντι, έρχεται να ρίξει το δικό του, το Τσου-Ζεντ, που είναι κατά πολύ ισχυρότερο και με αυτό καταφέρνει να κατακτήσει όλους εκείνους τους αδύναμους που ζουν στην κυριολεξία σε τρώγλες του διαστήματος για να τους έχει του χεριού του. 

Ας δούμε πως παρουσιάζεται το περιεχόμενο του μυθιστορήματος στο εξώφυλλο: «Στις ασφυκτικά πυκνοκατοικημένες αποικίες του διαστήματος στον εικοστό πρώτο αιώνα, η εξαθλίωση και η παρακμή της ζωής μπορούν να γίνουν υποφερτές μόνο με τη χρήση του Καν-Ντι, ενός ναρκωτικού που επιτρέπει στον χρήστη να μεταφερθεί μαζί με τους συγκατοίκους του στις αποικιακές τρώγλες σε έναν κοινό χώρο ψευδαισθήσεων. Όταν όμως ο αινιγματικός μεγιστάνας Πάλμερ Έλντριτς επιστρέφει από ένα διαπλανητικό ταξίδι, στις αποσκευές του κουβαλάει ένα νέο ναρκωτικό, το Τσου-Ζεντ, που προσφέρει μια ασύγκριτα πιο εθιστική εμπειρία από το Καν-Ντι. Θα μπορούσε άραγε αυτή η επαναλαμβανόμενη κατάσταση νάρκωσης και ψευδαισθήσεων να αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου διαβολικού σχεδίου;»
Αυτό είναι. Διαβάζοντας το οπισθόφυλλο και στη συνέχεια το βιβλίο αντιλαμβάνεσαι ότι «ναι υπάρχει διαβολικό σχέδιο» και είναι η απόλυτη εξάρτηση από τη ντόπα Τσου-Ζεντ. Μασάς το ναρκωτικό αυτό και ό,τι και να κάνεις, όπου και να σταθείς, θα έχεις μπροστά σου τον ίδιο τον Πάλμερ Έλντριτς, αφού είναι πανταχού παρών και τα πάντα πληρών. Στο παρόν, στο παρελθόν και στο μέλλον, στους αιώνες των αιώνων, δηλαδή. Κάτι σαν θεός, με τη μόνη διαφορά ότι δεν μοιάζει με καμία από τις θεότητες που ίσχυαν το 1965, όταν γράφτηκε το βιβλίο, αλλά με κάποια μελλοντική οπτική που ανάγεται στον εικοστό πρώτο αιώνα. Στην εποχή μας, δηλαδή. 
Εντυπωσιακό, αν λάβουμε υπόψη τις κοινωνίες του περασμένου αιώνα. Αναχρονιστικό, για το σημερινό αναγνώστη και θεατή ταινιών επιστημονικής φαντασίας, που έχουν δει κι αν έχουν δει τα μάτια του.
Έχει όμως ιστορική αξία. Ο Φίλιπ Ντικ, ήταν αυτό που λέμε λίγο πολύ τρελούτσικος. Είχε κάνει τέσσερις γάμους (μεταξύ των οποίων και έναν με την ελληνίδα Κλειώ Αποστολίδη) και προκειμένου να γράφει μέχρι και εξήντα σελίδες την ημέρα (ο Στίβεν Κινγκ συνιστά μέχρι έξι), έπαιρνε αμφεταμίνες. Οπότε με τόση δουλειά, και παραισθήσεις θα είχε, και οράματα θα έβλεπε στο τέλος της συγγραφής, μεταξύ των οποίων και του ίδιου του Πάλμερ Έλντριτς με τα τρία στίγματά του: «τεχνητό χέρι, εκκεντρικά δόντια και μηχανικά μάτια-χαραμάδες». Μια μέρα –λέει- όπως ήταν ξαπλωμένος έξω είχε δει στον ουρανό μια εξωφρενική μορφή να τον παρατηρεί. Αυτό τον ενέπνευσε να γράψει για τον Έλντριτς. Οπότε να και το θεολογικό και μεταφυσικό στοιχείο που χαρακτηρίζει όλα τα βιβλία του.
Για να μη σας κουράζω, παραθέτω τον πρόλογο του βιβλίου, που υποτίθεται ότι είναι μια αναφορά ενός ήρωα του μυθιστορήματος. Απολαύστε τον:
«Θέλω να πω τελικά: πρέπει να σκεφτείτε ότι είμαστε φτιαγμένοι από χώμα. Ομολογουμένως αυτό δεν είναι και τόσο σπουδαίο και δεν πρέπει να το ξεχνάμε. Παρ’ όλα αυτά, παρ’ όλο που είναι μια κακή αρχή θέλω να πω, δεν τα πάμε και τόσο άσχημα. Προσωπικά λοιπόν διατηρώ την πίστη μου ότι, ακόμα και σ’ αυτή την άθλια κατάσταση που αντιμετωπίζουμε, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Γίνομαι σαφής;»
Περισσότερα για τον Φίλιπ Ντικ, που είναι φαινόμενο συγγραφέα, θα βρείτε (για αρχή) στην Ελληνική Βικιπαιδεία